Uykunun evreleri ve önemi!

Uyku Neden Önemlidir? Uyku her canlının yaşamlarında yaptıkları bir faaliyet olurken neden uyuduğumuz hakkında bilmediğimiz birçok farklı durum bulunmaktadır. İyi bir uyku düzenine sahip olan kişiler genellikle sağlıklı kişilerdir ve yetersiz uyku insan sağlığı açısından oldukça olumsuz sonuçlara yol açmaktadır. Uykunun önemi her canlı için son derecede önemli bir durumdur ve birtakım evrelerden meydana gelmektedir..

Uykunun Evreleri

Uyku evreleri genellikle 90 dakika sürmekte ve 5 farklı aşamadan geçmektedir. NREM ve Rem uykusu adları altında incelenen uyku evreleri şu şekilde incelenmektedir:

NREM Uykusu

NREM uykusu uykunun ilk dört evresini kapsamakta olan uykudur. Uykunun bu aşamada birinci evresinde en hafif aşama olmaktadır. Bu evrede göz küresi yavaş hareketler ile kapanmakta ve yavaşça gerçekleşmekte olan bir evredir. 

Bu aşama halk arasında uykunun basması adı ile bilinmektedir ve uykuya dalmak üzere olan kas tonunu azalan kişilerde uykunun bu aşamasında kişiler son derecede kolay olan bir şekilde uyandırılabilmektedir. Bu aşamada vücut gevşerken beyin dalgaları yavaşlamakta ve kasların gerginlikleri de azalmaktadır.

NREM uykusu ikinci aşaması ile ilk gerçek evre olarak kabul görmektedir. Bu aşamada uyanmak hiç de kolay değildir ve göz hareketleri yavaş bir biçimde durur. 3. aşama ise derin uyku olarak tanımlanmaktadır. Bu aşamada beyin dalgaları delta dalgaları olarak bilinmektedir ve bu dalgalar yavaş bir hız ile oldukça büyük bir genliğe sahip olmaktadırlar.

Bu aşamadan sonra uykunun 4. ve en derin olan evresi devreye girmektedir. Bu aşamada olan kişilerin uyandırılması son derecede zorlu olmaktadır çünkü derin uyku esnasında kişiler uyaranlara yanıt vermemektedir. Bu evrede bağışıklık sistemi kendini onarırken kişi günün stresinden kurtulur ve büyüme çağında olan kişilerde büyüme hormonu salgılanmaktadır.

,

REM Uykusu

Son evre olarak 5. evre REM uykusu olmaktadır. Bu aşamada solunum düzensizdir ve kişilerin rüya evresinde oldukları bilinmektedir. Bu evrede gün içerisinde öğrenilmiş olan bilgiler bellekten alınmakta ve arşivlenmektedir. Bu aşamada kol, yüz ve bacaklarda seğirme gibi hareketler meydana gelebilmektedir.

Ancak bu esnalarda kas hareketleri tamamen durmuş bir pozisyonda olmaktadır. Beyin ise bu evrede 1. ve 2. evrede olduğundan çok daha aktiftir. bu sebepten dolayı da kişiler bu esnada diğer evrelere göre çok daha kolay bir şekilde uyanabilmektedirler.

Ancak uykunun bu evresinde uyandırılan kişiler bilinci tam yerine gelmeden uyandıklarından dolayı kendilerini dinlenmiş hissedemezler ve sinirli agresif olabilmektedirler. 

Yine kişiler uykularının bu evrelerinde uyandırıldıklarında kendilerini dinlenmemiş son derecede halsiz hissedeceklerinden dolayı kalkmayı istememektedirler. Eğer bu aşamada kalkarlar ise kişiler bir süre boyunca uyku hissini hissedebilmektedirler.

Sağlıklı Uykunun Faydaları Nelerdir?

Düzenli uyku uyumanın insan sağlığı açısından ne kadar önemli olduğu birçok kişi tarafından bilinmektedir. Sağlıklı uykunun faydaları da bu nedenle sayısız denilebilir. Sağlıklı bir uyku düzenine sahip olan kişiler kilo almaya da genellikle meyilli değildirler.

Yine kaliteli uyku kişilerin gün içerisinde konsantrasyon becerilerini artırmakta ve günlerini daha verimli geçirmelerine neden olmaktadır. Yine kaliteli ve düzenli uyku uyuyan kişiler gün içerisinde daha dinamik, daha mutlu ve daha enerjik olabilmektedirler.

Ne Kadar Uyku Yeterli Olmaktadır?

Uyku kalitesi kişilerin yaşamlarını kaliteli geçirmeleri adına son derecede önemlidir. Bu noktada kişilerin gün içerisinde ne kadar uyku uyuyacakları da uyku kalitesi ile doğru orantılı olmaktadır. Kişiler yaşlara göre gün içerisinde farklı saatlerde uyku uyumalıdırlar.

Tabi ki bu bir genelleme olmasından dolayı kaliteli uyku düzeni olan kişiler gün içerisinde 5 saat bir uyku uyusalar bile bu uyku onlar için yeterli olabilmektedir. Yaş aralıklarına göre gün içerisinde uyku süresi şu şekildedir.

Yeni doğan bebekler günde 14-17 saat,

Bebekler(4-11 ay) günde 12-15 saat,

1-2 yaş arası çocuklar günde 11-14 saat,

3-5 yaş arası çocuklar günde 10-13 saat,

6-13 yaş arası çocukları günde 9-11 saat,

Gençler (14-17 yaş) günde 8-10 saat,

Genç yetişkinler (18-25 yaş) günde 7-9 saat,

Yetişkinler (26-64 yaş) günde 7-9 saat,

Yaşlılar (64 yaş ve üzeri) günde 7-8 saat uyku uyumalıdırlar.

Yine de sağlıklı uyku düzeni kişilere göre değişiklikler göstermektedir. Bu aşamada kişilerin uyku saatinden de ziyade kaliteli uyku almalarından büyük ölçüde önem bulunmaktadır.